روز اول اکتوبر، ده ها تن محصلین افغانی مقیم ترکیه که اکثرا هزاره تشکیل میدادند و تعداد از مهاجرین مقیم شهراستانبول از مناطق : زیتین برنو ، اوجیلر ، جویزلی با ، بشکتاش و لیوینت در اعتراض به ترور و شهادت هزاره های مقيم پاکستان بويژه کشتاراخیر نزدیک به 30 تن مسافرین هزاره کويته پاکستان روز شنبه اول اکتوبر درمیدان تاکسیم محل خاص برای اعتراضات ها درسه صد متری سفارت افغانستان جمع شده دست به تظاهرات زدند.
این تجمع اعتراضی از ساعت 12 الی یک نیم ظهر ادامه داشتند آن ها پلاکارت هایی را حمل می کردند که بر روی آن تصاویر شهدایی اخیر در پاکستان و پوستر های توقف کشتار هزاره ها در پاکستان و شعار ها: کشتار سیتماتیک هزاره ها را در پاکستان متوقیف نماید و ما عدالت می خواهیم هزاره بودن جرم نیست در دست داشتند .
سالروز شهادت مولي الموحدين امام المتقين حضرت امیرالمومنین امام علي (ع) تسليت باد!
شخصيت والا و فضايل بي شمار مولا علي (ع) زبانزد خاص وعام و مورد تاييد دوست و دشمن آن حضرت است.رشادتها وجانفشانيهاي كه حضرت براي حفظ دين اسلام و گسترش آن از خود به خرج داده است در تاريخ بي نظير است.تولد در كعبه و شهادت در محراب عبادت بيانگر بندگي و عمق اخلاص و الهي بودن كارهاي وي است.او تربيت يافته دامان پيامبر(ص) و به نص صريح پيامبر(ص) نفس پيامبر ،برادر ، وصي و جانشين وي و پس از او نيز حجت خدا بر بندگان الهي و اولين پيشواي معصوم شیعیان است.
سلام دوستان
ليلة القدر خيرُ من الفِ شهر . قرآن كريم .
باري ديگر قدر با قدر و جال و عظمت فرامي رسيد و ابواب رحمت و فيوضات ويژه پروردگار عالم بروي انسان گشوده و مردم براي طلب رحمت و رضوان خداوند (ج) و توبه و بازگشت دعوت مي شود .
شبهاي قدر شبهاي نزول پر بركت قرآنكريم ، كتاب كه تا روز قيامت جامعه بشريت را بسوي سعادت هدايت مي كند . شبهاي قدر شبهاي نزول فرستاده هاي خاص حضرت حق (ج) بروي زمين است .
ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات سروران عزیز . این روز ها جاغوری کدام خبر خاص نیست که خدمت شما به عرض برسانم . دست تقدیر مرا به منطقه زیبای سبزچوب بالا هدایت کرد . مجبور شدم تا بعضی دوستان را که علاقه مند به دیدن خود گوی جدید بود همراهی کنم . وخود نیز مایل بودم از چند چون ماجرا از نزدیک سر در بیاورم . قبل از آشنای با این خود گوی جدید و مصاحبه با آن باید عرض کنم که :
خرافه و خرافه گرائي يك پديده اجتماعي است كه در طول تاريخ وجود داشته است . نقد بررسي خرافه و خرافه گرائي يك جستار بسيار اساسي واز اهميت ويژه برخوردار مي باشد .
در ترجمه قبلی ام یک قسمت از نوشته های الیساندرو مانسوتی(Monsutti, Alessandro) را در مورد همکاریهای اقتصادی، انتقال پول و روابط فامیلی در بین هزاره ها را خدمت دوستان ارائه کردم و در این قسمت بیشتر روی مثال های عینی که مولف با اشخاص مختلف مصاحبه کرده است تمرکز داریم.
انتقال ارز میان افغانستان، پاکستان و ایران
پیشواز نور: هرساله با روئیت هلال ماه شعبان، دنیای از شور، شوق و شادی دل های منتظران را به تپش مضاعف وامیدارد. حسّی غریب و دوست داشتنی از امید و آرزو، در غمخانة جانهای منتظرمان، لانه می کند. هرچه به نیمه ای این ماه نزدیک و نزدیکتر می شویم، ناخواسته بر شدت آن شور و شعف افزوده می شود! تا جای که در شب نیمه ای شعبان، ناخودآگاه این شادی بی پایان، به اوج خود رسیده و غم شرینی از جام وجود منتظران لبریز می شود!؟ گویا زمستان غربت و فصل انتظار انسان ستم دیده و محروم، به پایان رسیده و نوروز دیدار و بهار وصل آن یگانه ای دوران، برای مشتاقانش فرا رسیده است. گوئی عصر ظهورش پدیدار گشته و زمان دولت یار آغاز گشته است! .
بسمه تعالی 
همه به نقش دوست و رفیق در زندگی تا حدودی واقف هستیم ولی سوال این است که چرا در عمل در انتخاب دوست آنگونه که شایسته است اهتمام و حساسیت نشان نمی دهیم؟
چرا عمدتاً از روی احساسات بدون هیچگونه امتحان و آزمایش دوستان خود را برمی گزینیم ؟ چرا پس از مشاهده آثار ناگوار دوستان ناباب باز هم به این دوستی ها ادامه می دهیم ؟
سو استفاده نوای آشنا از غره افغانستان در جشن جهانی نوروز
(مصاحبه با محترم عبدالکریم افضلی؛ یکی از مدیران غرفه افغانستان در جشن جهانی نوروز)
جاغوری یک: جناب آقای افضلی خود را معرفی کنید؟
افضلی: عبدالکریم افضلی هستم، اوایل نوجوانی به جمهوری اسلامی ایران مهاجرشدم و با زحمات فروان و به طور شبانه در رشته تجربی دیپلم گرفتم و دوره کوتاه مدت و یا کار دانی پزشکی را شرکت کرده ام!
جاغوری یک: شما یکی از مدیران غرفه افغانستان در جشن جهانی نوروز بودید؛ از فعالیت فرهنگی غرفه افغانستان بگویید؟
بنام خداوند !
سخن چند با هزاره ها !
چند گاهی است که گفتمان نا میمونی پیرامون داد خواهی از هزاره ها در قبال مظالم سادات ، و تلاش جهت نفی قداست خونی و تباری سادات ، و در نهایت به چالش وا داشتن موقعیت اجتماعی ان ها به عنوان به اصطلاح یک اصل روشنفکر ما با نه و جهش دهنده اجتماعی از جانب بعضی اشخاص و حلقات وابسته به ملیت هزاره در رسانه های خبری طرح گردیده و مورد بحث قرارداده شده است . که ، متقابلاً اشخاصی از آدرس سادات ، به نیت دفاع از قداست و سیادت سادات ، با منطق اهانت بر هزاره ها به عنوان بقایای چنگیز و مغول و تلاش هدف مند جهت خورد نمودن مردم شریف هزاره ، تحت ادعای اعاده شرف و داد خواهی از سادات ، هیاهو و گزافه گویی ها برا انداخته اند .
این داستان را به تمام محبوبه ها وعزیز های که قربانیی خودخواهیها و بی بندباریهای ماجراجویان مذهبی گردیده اند اهداء میکنم.
طلاق:
جاییکه ، ستیغ کوهایش پنجه به سینه ی سرد آسمان انداخته وغریو ابرهای خشماگینش زهره ی عرش نشینان را آب کرده و سیل آسا برفراز این ستیغها جاری میسازد ، سرزمین مردم بااستعداد، دلیر و پرکار است که بنام هزارجات یا هزارستان یاد میشود . سرزمین مردمی که باوجود تمام مشکلات ، لحظه ی هم خیال تن آسایی را بخود راه نداده و فرهادوار در دل دره ها وکوه پایه های بابا و هندوکش و سیاه ریگ و قاده وناله و چارگاه و زردکوه و سیاه کوه وگلکوه وزرکشان و تبرغوتو وکوک کوه و مازار و ... عرق میریزند ، درمیکارند ولی درد میدروند.
بنام خدا 
سالروز ولادت مولي الموحدين اميرالمومنين حضرت امام علي (ع) را به عموم مسلمانان و شيعيان جهان و شما دوستان تبريك و تهنيت عرض ميكنم!
از آنجا كه حضرت رسول الله (ص)فرمود: اناو علي ابوا هذه الامه يعني من و علي پدران اين امت هستيم و ازطرف ديگر در كشورجمهوري اسلامي ايران سيزدهم ماه مبارگ رجب را كه مصادف با ولادت با سعادت مولي الموحدين است به عنوان روز پدر نام گذاري كرده اند كه فرصتي مناسب براي احسان به والدين و تكريم مقام پدر به وجود مي آورد به همين بهانه سعي ميكنم ضمن مفهوم شناسي واژه پدر به گوشه اي از مقام والدين در آينه آيات و روايات اسلامي اشاره كنم.
بنام خدا
حلول ماه مبارگ رجب و سالروز میلاد با سعادت حضرت امام محمدباقر(ع) را به همه مسلمانان و شما دوستان خواننده تبریک و تهنیت عرض میکنم.
انسان موجودی فرهنگی است.فرهنگ دایره وسیع وگسترده ای دارد که درخلاصه ترین معنی آن سبک وشیوه زندگی انسان است و شامل اعتقادات و ارزشها و آداب و رسوم اجتماعی و حتی میراث تاریخی میگردد.فرهنگ خود مخلوق انسان است که هم موجب تداوم حیات بشری و هم تنظیم کننده حیات اجتماعی و فردی انسانها میگردد.بدلیل خصلت مخلوق بودن آن است که فرهنگ انسانی در طول تاریخ دستخوش تغییر و تحول گردیده و پس از این نیز خواهد گردید.
بنام خداوند !
تامل کوتاه بر حوادث خونین در کویته !
هزاره ها این چندمین نسل اند که در شهر کویته پاکستان زیست مینمایند . این سرزمین در بحرانی ترین ایام و دشوارترین شرایط ، مکان نسبتا امنی برای پناه جویان هزاره این قربانیان مکرر فاجعه های جنگ ،خشونت و استبداد در افغانستان بوده است .
در رثای آدمیت !
هر آن گاهی که مرگ قامت را می شکند و " حیات " این ودیعه " الهی " را از وی باز می ستاند ؛ ان دم فاجعه ای حادث می گردد ؛ فاجعه غم انگیز درد آلود و ضایعه جبران نا شدنی بر پیکر فرد و جامعه انسانی !
که ؛ پاره ای از وجود این پیکره گم می شود انسانی میمیرد و طومار مقدس حیات آدمی ( روح خداوند ) از قالب جسمی رو به بسته شدن می رود !
به نام نامی بزرگ حضرت دوست
چرا افغان شویم ما !؟
پیش سخن : سالها پیش(دردهه سی و چهل خورشیدی)وقتی نهضت پشتونیزه کردن افغانستان ، با حمایت مستقیم دربار شروع شد، کسی را توان مخالفت و موضعگیری مستقیم در برابر آن نبود. زیرا، هیچ کسی را یارای آن نبود که با دربار درافتد، حتی کسانی همچون داکتر عبدالواحد سرابی ناچار بود، ناخواسته بدام پشتونیست ها بیفتد و به زعم خودش برای تثبیت موقعیت متزلزل قوم اش تأیید کند که ((هرکس در افغانستان زندگی می کند افغان است !؟ )). همه نیک می دانستند که :
((هرکس با دربار شاهی درافتد برافتد!؟)) .
واژه آسياب از دو بخش «آس» و «آب» درست شده است، بنابرتحول آوایی و همجانشینی واژگانی به صورت آسیاب در آمده است. اما در گویش هزارگی با افتادن حرف ناهمخوان یا صامت (ب) از پایان آن و آمدن (ه) که نشان تکیه و حذف شدن حرفی در پایان واژه است و تبدیل(آ به ا) اسیه شده است. که آس در فارسی به معنای «نرم كردن دانه به زير سنگ» است.
امتیازطلبی های ولایات نا امن در نتایج کانکور سال 1389
مقامات وزارت تحصیلات عالی افغانستان نتوانسته است رضایت نمایندگان پارلمان را که به این منظور در وزارت تحصیلات عالی آمده بودند، حاصل نمایند. نمایندهای مردم در پارلمان به خاطری در وزارت تحصیلات عالی رفته بودند تا دریابند چرا به ولایات ناامن کشور نمرات امتیازی فوق العاده داده شده است که این امتیاز بدون شک حقوق ولایت های امن کشور را غصب کرده است.
جالب است بدانیم ؛ کشوری که امروزه به شکل یک مشت بسته با شصت باز در محدوده ای جغرافیای خاص در پی جنگ های خونین با استعمار پیر(بریتانیا) ، ظاهراً به استقلال دست یافته و نام قوم غالب را بر خود گرفت و شد ((افغان)) ((ستان)) یعنی سرزمین افغان ها ! از همان آغاز شکل گیری ، میدان بازی سیاسی- نظامی این کشور، همواره بازی گرانی از قوم غالب داشته که تنها برای تکیه زدن بر کرسی حاکمیت کشور ، صحنه های عجیبی از خون و خیانت رقم زده اند !
بنام پروردگار آزادی و آزادگی !
(( ... که در نظام طبیعت ضعیف پامال است !؟ ))
بررسی راه های توانمندی هزاره ها و هزارستان
سخن آغازین :
در همین نظام طبیعت ، انسان گرچه اشرف مخلوقات لقب گرفته است ؛ اما ، اگر در گسترة تاریخ ، نظام روابط ملی یا بین المللی این به اصطلاح ((اشرف مخلوقات)) و((گل سرسبد هستی !!)) ، با دقت و موشکافی مورد بررسی قرار گیرد ، سوگمندانه پایمالی هم نوع را ، در بدترین شکل ممکن آن ، شاهد خواهیم بود . شک نکنیم که این پدیده ای ضعیف خواری از گذشته های دور تا کنون ادامه داشته و امروزه به شکل نوین و در قالب های خوش رنگ و فریبینده ، با شعار های اغواگر و با عنوان های گمراه کننده ای همچون : دمکراسی ، حقوق بشر ، حقوق زن و... مطرح گردیده و همان نظام برده داری ، غارت گری منابع ، کشتار و نابودی ضعیفان توسط قوی ها همچنان ادامه دارد ... ! .
از دیده ای زمانه روان است جوی خون *** ای دیده ای زمانه بگو ، تا چه دیده ای !؟
۱) موج دوم مهاجرت هزاره ها :
سرزمین ناآرامی که امروزه در محدوده ای جغرافیائی به نام ((افغانستان)) شهرت یافته است ، از گذشته های دور تا کنون به عنوان دروازه ورود به شبه قاره هند به شمار می رفته است . همین ویژگی باعث شده که در فراخنائی تاریخ دردآلود خود ، از قرن ها پیش از میلاد (از اشغال اسکندر مقدونی ... تا اشغال کنونی توسط ناتو و کشور های غربی) تا کنون ، به عنوان معبر و گذرگاه مهاجمان و کشور گشایان قرار گیرد . این عبور و مرور های جمعی و سنگین انسانی همواره با اشغال و تسخیر و با فراز و فرود های عجیب و تکان دهنده ای از سرکوب ، بردگی ، اسارت ، کشتارهای خونین ، تخریب و ویرانگری های وحشتناک برای ساکنان این سرزمین ، همراه بوده است .
بنام نامی آفریدگار بهار و خالق روز نو
یادش بخیر روزگار کودکی چه زود گذشت و... در روزگار نچندان دور که هنوز زندگی ساده ای روستائی مان ، مال خود مان بود و این گونه همه چیز در زادگاهمان به هم نریخته بود ؛ گردباد زندگی نوین با دستاورد های گوناگونش ساختار حیات ساده ای دهاتی و روستائی مان را در هم نپچیده بود ؛ هنوز صفا و صداقت روستائی خوش نشین خانه ای دلهای پاک و بی آلایش مان بود ؛ هنوز با باورمندی کامل به داشته هایمان ایمان داشتیم و سنت های پدری مان را پاس می داشتیم ؛ هنوز خود را موظف به پاسداشت میراث نیاکان مان می دانستیم !
چیستان های هزارگی
(آسمون پرستاره، دنگگ دنگگ موباره (غربال وقت غلبیل کردن آرد)
چيستان، لُغَز و معما
چیستان یا معما را هزاره ها مثل یا مسئله می گویند. در برخي دیگر از مناطق کشور بنام هاي گوناگون دیگری ياد مي شود. به طور نمونه در هرات « قرضي» ( بر وزن طرزي) در غزني «ماني» و در راغ بدخشان نیز " مساله " ناميده مي شود. این گونۀ ادبی و فرهنگ شفاهی مردم هزاره نیکوترین بخش فرهنگ عامه این مردم است که افزون بر سرگرمی و پرکردن اوقات فراغت برای بالا بردن قوۀ تفکر و خیال کودکان و مردان هزاره نهایت پسندیده است.
امروز 20/12/89 گفتم شاید بد نباشد در کنار تحلیل ها و نظریه پردازیهای بزرگان به سخنان کوچتر ها نیز گوش کینم و از دریچه دل آنها نیز نگاه کنیم .نظر نسل سوم یعنی همان های را که ما کوچک می پنداریم اما سخنان بزرک و احساس ذلال به پاکی باران دارند.
باز خوانی اندیشههای شهید مزاری در چارچوب نظریههای سیاسی جدید
امروز 17/12/89 ساعت 10 در قم نشست علمی با عنوان« باز خوانی اندیشههای شهید مزاری در چارچوب نظریههای سیاسی جدید»، ازسوی انجمن فقه سیاسی وابسته به مجتمع عالی فقه و معارف اسلامی برگزار شد. این نشست باحضور حجج اسلام، آقایان دکتر عبدالمجید ناصری، محمدجواد محسنی، قاسم عرفانی و احمدعلی رضایی، بهعنوان تحلیلگران و نظریهپردازان انجام شد.
بنده مطالب این نشست را به طور اجمال در اختیار هموطنان گرامی قرار میدهم شاید که قدمی بسیار اندک در راستای خوشنودی آن رهبر فرزانه و همراهان شهیدش برداشته باشیم.
نگاهی بر آداب و رسوم نامگذاری نوزادان در هزارستان
(پیشنهادی برای جایگزینی نام های غیر پارسی به پارسی)
درآمد
در گذشته های نه چندان دور بسیاری از نام های هزاره ها فارسی بودند. هزاره ها با توجه به هویت ملی، قومی و پیشینه ای فرهنگی و ادبی شان تلاش داشتند که نام فرزندان شان فارسی باشند.
بنام نامی حضرت دوست
به منزل کوش مانند مه نو *** در این نیلی فضا هر دم فزون شو
مقام خویش اگر خواهی در این دیر *** به حق دل بند و راه مصطفی رو
(( مرحوم علّامه اقبال لاهوری))
طلوع خورشید خاتَم نبوت و ظهور ماهتاب فقاهت جعفری خجسته باد !
بهانه ای آفرینش :
با آمدن ربیع المولود ، انگار جهان وارد فضائی تازه ای می شود ، دل های خسته ای مان ناخواسته بهاری شده و شور و شوق عجیبی سراسر وجود مان را فرا میگیرد .
رقص هزارگی
درآمد
به یاد بیاوریم روزی را که در دامنه های کوه بابا در هزارستان بزرگ هنگام شكار آهوی كلان و فربه چنان، شادي و خوشي به تك تك افراد شکارچی هزاره، مردان و زنان طایفه و خاندان ها روي آورد كه همگي، خواه نخواه، بجست و خيز برخاسته، هنگامه ای از شادی سر دادند و دست يكديگر را گرفته، بگرد آنچه بدست آورده بودند، به پايكوبي و دست افشاني پرداختند، و چمان و چرخان دایره وار بچرخیدند.
از دیده ای زمانه روان است جوی خون *** ای دیده ای زمانه بگو ، تا چه دیده ای !؟
هزاره ها در فراخنائی تاریخ خونبار شان همواره مورد غارت ، چپاول و نسل کشی های وحشتناک قرارگرفته اند . این تهاجم و کشتار های خونین از حملات اسکندر مقدونی آغاز و تا هجوم ویرانگر لشکریان چنگیز خان و تاخت و تاز خانمانسوز سپاه تیمور لنگ و بازماندگانش و تا نسل کشی ها و تصفیة قومی سپاه افغان ها در عصر عبدالرحمان خان جابر و... تا کشتار وحشتناک طالبان در عصر حاضر ادامه داشته و با بی رحمی تمام بارها تکرار شده است .
از دیده ای زمانه روان است جوی خون *** ای دیده ای زمانه بگو ، تا چه دیده ای !؟
یکی از مهمترین حرکت های تاریخ انسانی را باید در تاریخ فتوحات و زمین گستری اسلامی جُستجو کرد ، که متفاوت و متمایز از دوقسم دیگر بوده و به گونه ای ((تهاجم همراه با هجرت)) به شمار می رود . این تهاجم هم انگیزه ای معنوی ((جهاد)) در راه خدا را باخود داشته و هم کشش نیرومند مادی و اقتصادی در آن دخیل بوده است[1] . به گواهی تاریخ این لشکرکشی ها هرگز بارمنفی تهاجم صرف را با خود نداشته ، علاوه بر گشایش سرزمین ها ، چه بسا سازنده و آزادی بخش نیز بوده و مهاجرت گسترده ای مسلمانان و سکونت ایشان در سرزمین های دور و نزدیک را در پی داشته است . به عبارت دیگر ((زمین گستری اسلامی)) بیشتر از نوع ((فتح قلبی)) بوده است تا از نوع ((فتح غلبه ای)) ! لذا ؛ بسیاری از شهرها بدون مقاومت ، یا پس از اندکی مقاومت تسلیم شده و چه بسا مردمی که از فاتحان مسلمان استقبال هم می کردند .
بسم ا لله الرحمن الرحیم