جاغوری یک

همانطور که شما میدانید جنگ های داخلی درتمام نقاط کشور تاثیرات منفی خودرا بجا گذاشت و یکعده باورهای منفی را درمیان مردم پخش و نشر گردانید . ا زانقلاب و کودتا ها گرفته تا جنگهای داخلی همه وهمه مصیبت های سنگین وننگین بودندکه بردوش همه ملیت های افغانستان به گونه ی تحمیلی به اجرا در آمد .

برعلاوه خسارات سنگین مالی را که بهمراه داشته صدها نفر جانهایشان را از دست دادند و صدهای دیگر هم مجروح و معیوب گشتند . عده ی را مجبور به ترک خاک و وطنشان کردند و رهسپارغربت شان ساختند .

هرچند که می شود خسارات مالی و مادی را به نحوی جبران کرد و از عهده ی آن بر امد اما ازدست دادن وقت و ثروت گرانبهای معارف را نمی شود به هیچ قیمت دوباره جبران کرد . جنگهای خانمان سوزی داخلی سبب گردید که عده ی زیادی از مکاتب در اتش راکت و تفنگ گروه های مختلف جهادی بسوزند و تعداد کثیری از اهل قلم سرگردان و دانش اموزان خانه نشین گردند .

هرگاه از سایر مناطقش در گذریم و این مساله را در منطقه ی پاتو به بررسی بگیریم به وضاحت تمام و شواهد که در دست است نشان میدهد بارها و بارها حقوق اساسی این مردم به اساس باورهای که توسط یکعده افراطگرایان توطیه گیر راه انداخته شوده بود قربانی گردیده وازامتیازات مکاتب که برای آنها در نظر گرفته شده بوده محروم و مکاتب تعطیل ویاهم به مناطق دیگر ارسال می گردید.

هرگاه به تاریخ معارف منطقه پاتو مراجعه کنیم گفته می توانیم که اولین زیربناهای معارف درین منطقه به سنه 1347 ه.ش. بر میگردد. با آمدن روحانی منطقه بنام شیخ الوثق این اساس گذاشته شده و اندک نپاید که دوباره تعطیل گردید . بعدازین مرحله یک باب مکتب را دولت سابق برای این مردم درنظر می گیرد که بازهم به اساس کشمکش های داخلی و تبلیغات مردمی این مکتب درحال گردش بوده و جایگاه مشخص بخود نمی گیرد و سرانجام تعطیل می شود .

اولین پیشگام معارف پاتو استادمحمدعلی رسام می باشد که فعلا هم در قید حیات بوده و به عنوان یک شخص فعال و دلسوز برای اولاد وطن وظیفه معلمی را به عهده دارد . استاد رسام توانست که پیشگام شود برای سایر دانش اموزان که علاقه ی اموزش داشتنداما فضاهمچنان تنگ ونا مساعد بود .

براساس تبلیغات مذهبی و تند رویی های که در منظقه وجود داشت برای مردم تبیلغ می نمودند که هر کس که به مکاتب دولت فرزندانش را بفرستد پسرانش کافر می گردد . مردم هم به لحاظ باورهای مستحکم مذهی واحترام به گفته مذهبیون هر روز با مکاتب و مسوولان ان دست به یخن بوده و سرگردانش می ساختند .

دراثر همین کشمکش ها بود که دو امتیازی بزرگ را این مردم از دست بدهد ومکاتب درنظرگرفته شده برایشان را سایر مردم ببرد و خودی انها همچنان درگیر و سرگردان بماند .

فعلا منطقه ی پاتو دارای پنج باب مکتب می باشد که دو تای ان به سطح لیسه بوده و سه تای ان درحد متوسطه می باشد . مکاتب لیسه ان درمرکز پاتو بوده که یکی ان دخترانه و دیگران پسرانه می باشد . اما سه باب دیگران در مناطق دور دست پاتو واقع می باشد .

مکتب ذکور پاتو و مکتب اناث پاتو در مرکز واقع بوده که از ساختمان پخته برخوردار می باشد . این مکتب ذکور برای اولین بار توسط موسسه شهدا به سرپرستی بانوی مکتب ساز خانم سیماسمر ساخته شد و ساختمان مکتب اناث توسط موسسه ((GRSP))ساخته شد .

مکاتب متوسطه دیگر در منطقه کاریز موقعیت داشته که به نام همین محل یاد می شود و از داشتن ساختمان محروم است .شاگردان زیر خیمه و مسجد قدیمی محل جمع می شود . مکتب دیگر در قریه میدان پاتو واقع بوده که انهم از داشتن ساختمان تابحال محروم است . شاگردان درگرما و سرمای فصول مختلف سال عاشقانه به زیر درس استادان حاضر شده و دروس شان را فرا می گیرند .

مکتب متوسطه ی دیگر در منطقه ی سرقول پاتو است که از ساختمان پخته برخورداراست . ساختمان این مکتب توسط تیم بازسازی ولایتی ((PRT)) ساخته شده است . ناگفته نباید گذاشت که یک کتابخانه ی با داشتن کتاب های مورد نیاز روز توسط مسافرین عزیز که در بیرون از کشوربسر می برند در کناری مکاتب لیسه های مرکز پاتو راه اندازی شده که روزانه ده ها تن از دانش اموزان وافرادی فرهنگی واهل مطالعه از ان مستفید می گردد .

البته باید تذکر دهم که مجموع دانش اموزان که درین مکاتب درس می خواند برای نگارنده به شکل دقیق معلوم نیست و بطوری تقریبی گفته می توانم که بالای 1200دانش اموز درین مکاتب درس می خوانند .

ناگفته نباید گذاشت که نقش مسافرین در بهبودی وضع مکاتب و ارتقای سطع فرهنگی وعلمی منطقه نقش شایان داشته که با کمک های مالی انها برنامه های متنوع فرهنگی و اموزشی توسط افرادی فرهنگی راه اندازی شده و اجرا می گردد.

درکناری این موسسات اموزشی سه نهادی دیگر نیز فعالیت دارد .نهاد دانشجویی پاتو ، مجتمع فرهنگی نور و انجمن نو تاسیس دانش اموزان مکاتیب . فراموش نباید کرد که مجتمع فرهنگی نور ماهنامه ی را تحت عنوان ماهنامه پاتو به کمک همین مسافران عزیز راه اندازی نموده و به پیش می برند که فعلا سه ساله شده است .

نهاد دانشجویی پاتو هم برای کمک ویاری با دانش اموزان و بهبودی وضع مکاتب وترویج برنامه های فرهنگی و ارتقای سطح فکری دانش اموزان برنامه های رادر منطقه برگزار می نمایید . ازجمله دایر نمودن کورسهای زمستانی بخاطر رشد وارتقای دانش اموزان و ایجاد سهولت فراگیری در منطقه و جلوگیری از مصارف هنگفت که عده ی برای اموزش کورسهای زمستانی بیرون از منطقه می روند .