نهاد تعليم و تربيت همانند يك سيستم عمل می‌نماید. سیستم منظومه‎اي از عناصر و اجزايي كه با هم ارتباط و كنش واكنش متقابل داشته كل واحدي را به وجود می‌آورد. از تعريف بالا به اين مفاهيم می‌رسیم كه در سیستم «هدف» و «درون داد» و : «فرا گرد و يا دگرگون سازی» و «برو ندادها» از موضوع مطرح و مسايلي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد. در سيستم آموزش درونداها، دانش آموزان است كه وارد نظام آموزشی می‌شوند و فراگرد و يا دگرگون سازي فعالیت‌های آموزشي است كه به منظور توسعه فكري عقلي، شناختي، و رشد همه جانبه آن‌ها صورت مي گير و بروندادها كساني هستند كه با تحصيل و كسب مهارت‌های علمي و حرفه اي و هنري فارغ‌التحصیل می‌شوند.

    در نگاه سیستمی به نظام آموزشي اعضاء و عناصر داخلي آن مدارس و فضاي آموزشي از همه مهم‌تر روابط انساني است كه بايد ميان مدیر و دبير، و فراگيران و كارمندان در تمامي رده و موقعيت اداري باروي كرد احترام و کرامت انساني پايه گزاري شود زيرا فعالیت‌ها، تعاملات و گرایش‌ها و همه عوامل انساني در شخصيت دانش آموزان نهادينه شده و در فضيلت خواهي و گشاده نظري و تعصب گريزي، كمال جويي و احترام گزاري به انسان‌ها و اندیشه‌ها و آداب آن‌ها به طور آشكار و پنهان اثر می‌نماید و همين خصوصيت انساني بودن، عناصر سیستم نظام تعليم و تربيت و کرامت انساني سبب می‌شود تا نتوانيم در تعويض و تبديل عناصر اقدامي صورت دهيم از سوي ديگر و محصولاتي كه از این سيستم بدست می‌آید زماني زيادي لازم دارد و در فرايند توليد امكان به هم خوردن تناسب ميان عرضه و تقاضا و در نتيجه تعادل و تناسب ميان عرضه و تقاضا سال‌ها وقت لازم دارد تا كنترل ممكن گردد و از جانب ديگر هزينه هاي زيادي براي تهيه منابع انساني لازم است تا تربيت انسان با مهارت حرفه اي و علمي و فني ممكن گردد. مجموعه اين خصوصيات می‌طلبد كه نظام تعليم و تربيت با مديريت درست علمي و برنامه ريزي جامع و دقيق و با پيش بینی‌های لازم با بلند نظري و روشن بيني اداره و رهبری صورت گيرد.

سير تحولات نظام تعليم و تربيت كشور نشان می‌دهد كه به علت ضعف فرهنگ برنامه ريزي و برنامه هاي اصلاحي و فقدان ضمانت اجرايي، قانوني و عدم پشتيباني مالي؛ وزارت معارف نتوانسته است يك نهاد كارآمد و پويا باشد از این‌رو بر سیاست گذاران وزارت معارف است كه با چشم اندازهاي روشن و بلند مدت و چارچوب مدون و معين و با وضع قوانين متناسب با واقعیت‌های كشور و بافت‌های اجتماعي و فرهنگي، نسبت به مسايل وزارت معارف اقدام نمايد تا با رفتن يك فرد از رأس اداره مديريت گرفتار بحران و سياست زدگي نگردد و در ضمن از شتاب‌زدگی و اعمال سليقه فردي به دور باشد تا با مديرت علمي و برنامه ريزي درازمدت و درست در اين نهاد بزرگ و مهم اجتماعي اما بيمار كشور بهبود حاصل آيد. زمينه رشد علمي و فرهنگي و كشف استعدادهاي نهفته و ظهور نيافته فرزندان اين مرز و بوم فراهم گردد.

به نظر می‌رسد نهاد آموزشی کشور نه تخصص کافی در زمینه مدیریت کلان آموزشی دارند و نه پلانی با چشم اندازهای طولانی مدت. در صورتی که پر و گرام‌های تعلیم و تربیت بر اساس یک چشم انداز چند ساله و با پلان‌های دقیق و راهبردهای مشخص پایه ریزی نشود و گرفتار روزمرگی گردد بهبود در وضعیت نهاد موثر و اثر گذار در آموزش حاصل نخواهد شد. در این صورت هر وزیر و یا هر مدیری که سرکار می‎آید به دلیل عدم برنامه ریزی طولانی مدت و مصوب از سوی مقامات عالی‎تر و رسمی گرفتار سردرگمی گردیده و سلیقه ای عمل خواهد کرد؛ و اگر افراد بی تخصص و ناکارآمد در این نهاد به کار گماشته شوند و از دانش کافی در این زمینه برخوردار نباشد دیگر مشکل اندر مشکل خواهد شد از یک چنین نهاد که نه دورنگری و پلان‌های با افق‌های دور تری دارند و نه متخصص در این رشته امید بهتر شدن و خلاقیت و نوآوری و ... از سوی دانش‎آموزان رویای بیش نخواهد بود.