جاغوری یک

 چراغی باید افروخت !

اندر این  ویرانه خاموش، در اعصار!

چراغی بر سر هر خانه

پیچ هر کوچه

 درون شهر ، در بازار!

چراغی همچو خالق ...

یا که فریادی ؛ چو خالق وا ر!! 

اگر امروز نیازی  به باز خوانی  حماسه  یک شهید بزرگ ، یک اسوه  و اسطوره  تاریخی  ؛  یک " ابر مرد " و یک " فدا یی " خلق و توده ؛    به اندرون جامعه و توده های  ما،  نیاز و ضرورت  احساس می گردد.  این بدان  معنی است که ،  قطرات  خون شهید عبدالخالق در این سرزمین سوخته و استبداد زده  ،به  باروری نشسته است .

  نیاز ی به باز شناسی هویت  قهرمانانه  شهید عبدالخالق، بیان گر  رشد و پختگی سیاسی  نسل های کنونی کشور ما میباشد ! و زنده نگاهداشتن یاد و خاطره  ان قهرمان ، ان عزیز   بی بدیل ؛ حد اقل ترین  سپاس و قدر دانی ،  ما نسل های  کنونی ، در قبال آن همه  عظمت ، بزرگی  و ایثار ؛  میباشد. 

 نسل کنونی که ، از میان  خون ، دود  ، اتش و استبداد  عبور نموده اند  ، میروند تا به  پختگی  سیاسی دست یابند.

و این پختگی سیاسی  و رسیدن به درایت ، زمینه ساز  وحدت ملی میباشد  و سر آغاز وحدت ملی ، سر آغاز مرگ  استبداد و  بیداد گری در سرزمین  آبا یی و اجداد ی ما خواهد بود. آرزو و آرمانی که  ،  خالق  جهت  تحقق بخشیدن آن،  حیات و زنده گی  خویش را به  ودیعه گذاشت .

 استبداد در طول تاریخ ؛ زبونانه ، بی شرمانه و طبق سنت همیشه گی شان ، نا جوان مردانه ،  کوشیده است  تا  چهره  شهید عبدالخالق  را مخدوش   و تاریک  نگه داشته و کم اهمیت جلوه بدهند  . و به راستی  که از  حاکمیت های  فریب  ، نیرنگ  و خیانت  جز این  انتظاری  نمیتوان داشت . و این دین  و وظیفه  تاریخی نسل های کنونی است  تا ، در برابر این  بی عدالتی های   استبداد  ، عظم و اراده  خالق را  الگو و نمونه  مبارزاتی خویش قرار داده ، و عصیان تاریخی را  در جهت یک " تغیر " یک " تحول  "  و "  ایجاد  " انسانی ، در کشور و مملکت عظم و  اراده بنمایند !   

اگر در گستره تاریخ  هویت مان به تحریف گرفته میشود !  اگر " دیو " و " دد " به جای فرشته و ناجی بر ما  به تحمیل گرفته میشود  ، اگر قهرمانان مان  در زمان  حیات و  بعد از حیات شان  به  تاریک خانه استبداد به سلاخی گرفته شده و بعد به فراموشی سپرده میگردد و..... این  همه و همه  تکرار  اشتباه تلخ تاریخی  توده های تحت ستم بوده که ، "  باید  " ، بر آن  نقطه  پایان ، گذاشته شود . 

چرا در هیچ گوشه از سرزمین سخته  ، کوچک ترین یاد بود و اسمی  از قهرمانان حقیقی  مردم  در میان نیست ؟!

 زمانی نی چندان دور،  سخن گفتن در باب خالق  و شنیدن صدای بال  اندیشه های  وی ، و حضور  در امتداد  حماسه و فریاد وی  جرم ی بود بس سنگین . جرم ی  که  بهای آن  زولانه ، زندان ، تیل داغ شدن  و  به سلاخی گرفته شدن  بوده است .

اما  امروز به  مدد جوامع جهانی  افق های  نوینی  در فضای  میهن استبداد زده ما  نمایان گردیده است . افق های از دموکراسی  و عدالت اجتماعی  و..... که در پرتو همین  تحولات  میتوان  آینده انسانی و قانون مند ی را ، پایه ریزی نمود >

  و این  دیگر وابسته  به همت ، درایت  و  مسئولیت  پذیری  نسل  کنونی  ما  میباشد  تا ، چگونه آینده یی را به اعمار مینشینند !

 در تاریخ صده های  اخیر  کشور و مملکت ما  نهضت های  مشروطیت اول و دوم  سر آغاز بیداری  مردم ما بوده است ! سر آغاز  عبور بسوی  یک جامعه  انسانی و قانون مند و بدور از استبداد ، ارتجاع  و قلدری !

نهضت مشروطیت  سر آغاز طلوع خورشید حقیقت بر فراز بام میهن مان بوده است !  نهضت مشروطیت ی که، به قیمت خون  صادق ترین و فداکار ترین فرزندان این مرز و بوم ، میرفت تا  به ثمر بنشیند ! و بدون شک اگر نهضت مشروطیت به دسیسه استبداد ، ارتجاع و  استعمار  به زانو در نه میافتاد ، امروز مردم و توده های  سرزمین افغانستان در میان  خون شته  نه میزدند و اسیر در دام  مافیایی ترور ، انتحار  و حاکمیت های استبدادی قبیله با مرگ و نابودی دست و پنجه نرم نه مینمودند  و ملت ما در سطح منطقه و جهان ،  از آبرو ، عزت  و اقتدار لازم بر خور دار میبودند .

 شهید عبدالخالق هزاره  منادی  روشنفکری  تاریخ معاصر ما است > باز خوانی حماسه خالق و دیگر شهدای گمنام  این کشور ، بخصوص شهدای نهضت مشروطیت ، میتواند زمینه ساز  ایجاد هویت ملی ، برای  نسل های سرگردان و از هم پاشیده کنونی  این کشور و مملکت باشد .

 شخصیت های همچون  طاهر بدخشی  ، عبدالخالق هزاره و.... میتوانند  تبلور  ظهور  ایجاد هویت  سازنده  و کار ساز  به  اندرون  جامعه ما  باشند و هر آنکه در این  عرصه سخت  پر ارزش و انسانی ،حقیقت را  میکاود ، دست حق به همراه  شان باد!

تذکر: این مقاله به گونه سلسله وار حدودا دوسال قبل به تحریر در امده است و حال نظر به کمبود وقت حتی فرصت ویرایش مجدد انرا نداشته ام!

 هرچند خود و قلم ام هردو در برابر عظمت خالق هزاره کوچک و حقیریم؛ اما فقط خواسته ام  بدین طریق ادای دین نموده و از ان عزیز بزرگوار  یادی کرده باشیم!!