نگاهی گذرا بر بازار های جاغوری

سلام دوستان
اين روز ها جاغوري كدام خبر خاص نيست از موتر كه در مسير غزني الي جاغوري واقع در منطقه دشت قره باغ ناپديد شده بود خوشبختان موتر همراه با موتروان آزاد گرديده است.
گفته مي شود راننده مذكور مقدار نان خشك را در موتر انداخته به طرف جاغوري انتقال مي داده است و راپور به شورشيان مي رسد که اسناد های دولتي توسط فلان موتر در داخل نان خشك جابجا شده در حال انتقال است به همين لحاظ هفته گذشته غلام سخي را همراه موتر شان در منطقه دشت وحشت (دشت قره باغ) با خود شان مي برند. كه امروز طي تماس تليفوني كه با آقاي طوفان نمايند نمايندگي تراسپورت بازار غجور جاغوري داشتيم تائيد كردند كه اقاي غلام سخي همراه با موتر شان آزاد گرديده است .
گزارش هم از سه بازار نسبتا بزرگ جاغوري
سنگماشه مركز جاغوري

سنگماشه مركز تاريخي و سنتي در اين اواخر جاغوري دچار تغييرات زيادي شده است. مهمترين بخش اين تغييرات را مي توان به ساخت ساختمان بزرگ ولسوالي جاغوري توسط پي -آر- تي غزني قلمداد كرد. چيزي كه آقاي عرفاني ولسوال اسبق جاغوري سنگ افتخار آن را بر سينه مي زد.
سنگماشه از بهترين مكانهاي جاغوري محسوب مي شود. آب و هواي معتدل؛ وجود رودخانه اي در آن و سرسبزي اين منطق؛ آن را از جمله ي مناطق جذاب و ديدني جاغوري قرار داده است.

تغييرات ديگري در سنگماشه ساخت جاده ي چند صد متري داخل بازار است كه بازار سنگماشه را به ساختمان ولسوالي جديد متصل مي كند. اين جاده از سنگ و سمنت (سيمان) ساخته شده و ظاهرا از ختم بازار الي مقر ساختمان جديد ولسوالي جاغوري گودال هاي نمايان است كه كم كيفيتي كار را نشان مي دهد. اما تعبيرات مردم متفاوت مي باشد بعضي ها مي گويند زيربناي محكمي داشته و انتظار مي رود كه چند سالي بتواند همچنان مستحكم بماند.

بازار سنگماشه اولين شعبه ي بانك خصوصي كشور – كابل بانك كه از بانكهاي ورشكسته ي كشور محسوب مي شود- را نيز با خود دارد. مركز يا استديو راديو جاغوري نيز در بازار سنگماشه مي باشد. پلان استراتژگ نيز از امتياز هاي اخر سنگماشه به شمار مي رود .

هچنان بزرگترين مساجد جاغوري و همچنين بزرگترين شفاخانه ي جاغوري نيز در اين منطقه موقعيت دارد. سنگماشه در حال حاضر گرانترين شهر جاغوري محسوب شده و گفته مي شود كه قيمت زمين در آن با حومه ي شهر كابل( دشت برچي) رقابت مي كند.
مكاتب مانند ليسه استاد عبدالغفور سلطاني كه در بازار سنگماشه موقعيت دارد داراي 3256 شاگرد بوده و يكي از پر شاگرد ترين ليسه در ولسوالي جاغوري مي باشد. همچنين ليسه نسوان شهدا مركز نيز در سنگماشه موقعيت دارد و ليسه مذكور اولين مكتب يا ليسه نسوان بوده كه در جاغوري به فعاليت آغاز كرداست و داراي 2540 نفر دختر شاگرد مي داشته باشد .
ساختمان نيمه كاره ي قومانداني امنيه جاغوري - توسط پيمانكاران به حال خود رها شده و معلوم نيست كه آيا اين ساختمان هم به سر خواهد رسيد يا خير. گفته مي شود كه شركت سازنده ي آن كه قرار داد كرده بودند كار را نيمه كاره رها كرده و فرار را برقرار ترجيح داده و اينكه آيا اين ساختمان بزرگ به بهره برداري خواهد رسيد يا خير؛ مسئله اي است كه بايد منتظر ماند و ديد كه چه خواهد شد. در عین حال می توان یکی از پروژه های مهم در جاغوری عنوان کرد که جهره مرکز را تا حدودی تغییر داده است .
ساخت و ساز خصوصي دراين شهر رونق خاص خود را دارد و به جرائت مي توان گفت كه مدرنترين خانه هاي شخصي جاغوري در سنگماشه ساخته شده است. البته حيف ادم مي آيد كه اين پول ها بالاي منزل هاي رهايشي غير پلاني به مصرف مي رسد چرا بجاي آن به فكر كدام كار منطقی تر و بنيادي تر نباشند و چرا سرمايه هاي خود را بالاي كدام شركت سرمایه گزاری نکنند که ضمن ایجاد اشتغال برای هموطنان خود نیز به سود کلان نایل شوند به قول معروف كه پرده چند غريب ديگر نيز مي شود .

بازار سنگماشه نيز دچار تغيير و تحول شده و بازار نو آن به شيوه هاي نوين با ساختمان هاي سيماني مزين شده است. ناگفته نماند اين بازار با داشتن مدرسه ي بزرگ علميه ي مهديه و مسجد جامع آن با داشتن دهها طلبه ي علوم ديني از مراكز مهم مذهبي جاغوري نيز محسوب مي شود. مجتمع فرهنگی که ضمن مدرسه و مسجد جامع ، بزرگترين كتابخانه ي هزاره جات را نیز در خود (شهرسنگماشه ) جای داده است . این به کار عظیم به همت آیت الله افتخاری آن مردی خدای صورت گرفته است .از اينرو سنگماشه از مراكز غني فرهنگي مي تواند به شمار ايد. در كل سنگماشه چشم انداز خوبي را براي پيشرفت دارد و انتظار مي رود كه سالهاي آينده تغييرات قابل توجهي در اين شهر به وجود آيد.
ناوه نیرو

ناوه ي نیرو بيشك از زيبا ترين و هموار ترين مناطق جاغوری است. اين ناوه با جمعيتي زياد و بازاري بزرگ از مناطق مهم و استراتيژيك جاغوري و پرجمعيت ترين شهر آن محسوب مي شود. بازار انگوري-حوتقول ( اوتقل) دور و بر هزار دكان دارد. به جرائت مي توان اين بازار را ارزانترين بازار جاغوري خواند. كرايه ي دكانها ارزان و به تبع آن قيمت اجناس هم نسبت به ديگر بازارهاي جاغوري ناچيز است. عوامل زيادي در اين امر دخيل اند. نزديكي به شاهراه قندهار جاغوري "سرگ پخته " یکی از عوامل اساسي آن مي تواند محسوب شود. یکی ازخصوصیات ديگر رواج داشتتن روپيه ي پاكستان در اين بازار است كه استفاده از اين ارزخارجي بيشترين حجم معاملات را به خود اختصاص داده است.

بازار انگوري با حسن كه دارد مشكل عمده و قابل توجهي را نیز با خود دارد. مي توان به جرئت آن را " مخروبه ترين" بازار جاغوري لقب داد. دكانهاي اين بازار – اگر اجناس داخل آن نباشند- بيشتر به بازار كوفه در هزار و چهارصد سال پيش شبيه است تا بازار اين عصرجدید. محدود بازسازي كه در آن صورت گرفته احداث مجموعه ي تجاري در كنار بازار انگوري است كه به تازگي ساخته شده و شگفت اينكه رونق شايان و در خور توجهي نیز ندارد. دكانهاي لوكس در اين بازار به ندرت پيدا مي شوند و خاك باد اين بازار هم بيشتر از بازارهاي مشابه ديگر است. در يك كلام " انگوري از بزرگترين و مهمترين بازار جاغوري

محسوب شده و توسعه نيافته ترين و پسمانده ترين بازار از نگاه ساخت و ساز هم محسوب مي شود. بازارانگوري بخش بزرگي از بازار مردم منطقه محسوب شده و توسط شاهراه انگوري- سنگماشه كه از سنگشانده مي گذرد به مركز وصل شده است. اما اين شاهراه مهم با وجودي كه اهميت فوق العاده اي دارد مورد بي مهري دولتمردان قرار گفته و از بدترين راههاي مواصلاتي جاغوري نیز محسوب مي شود. مردم انگوري از بازسازهاي انجام شده در اين ناوه شاكي اند تا حدود زيادي مركز سنگماشه را در اين بي توجهي مقصر مي دانند. من خود شاهد اعتراض بسيار شديد نمايندگان ناوه ي انگوري به خاطر عملكرد دولت در قبال اين ناوه بوده ام و آنها مسئوولين شوراي ولايتي و ولسوالي را مسئول اصلي بي توجهي دولت در امر بازسازي اين خطه ای از سرزمين جاغوري مي دانستند.

خلاصه : اينكه اين ناوه پتانسيل خوبي براي شهر شدن را دارد اما با این وجود صاحب نظران وافراد ضاحب نظر مردم آن را نسبت به بازارهاي ديگري همچون غجور و سنگماشه ( اوغو شل) تر می یابند . نسبت به ساخت و ساز خصوصي در اين بازار بي توجهي سوال برانگيزي دارند. با وجود معدن سنگ؛ كارخانه هاي موزاييك سازي و سنگبري در اين منطقه؛ مي توان ناوه ي انگوري را صنعتي ترين شهر جاغوري ناميد.
غجور

غجور را مي توان از نگاه وسعت بودن جاده ، لوكس ترين بازار جاغوري ناميد. شهرت غجور به دار المعلمين آن و ميدان هوايي نيمه كاره اي اين منطقه است.

اگر چند دارالمعلمين غجوري مي توانست يكي از بزرگ ترين نهاد علمي جاغوري تلقي شود اما در سايه ي نميدانم كاري هاي دولت و شايد مديريت سوال بر انگيز آن، به جايگاه علمي آن به شدت صدمه وارد شده و از هياهوي چند سال پيش آن خبري نيست. اين مركز علمي نيمه عالي جاغوري امسال نخستين دوره ي فارغ التحصيلان خويش را به جامعه تقديم كرد. بايد ديد كه آنها چه چيزي را در جامعه به عنوان دست آورد تقديم کرده است .
ميدان هوايي غجور هم بيشتربه ميدان اسب دواني و یا يادگيري رانندگي تبديل شده است. اگر چند حسين خان جاغوري- كانديد نا موفق انتخابات پارلماني- آن را به نام خود ثبت كرده و وعده هاي طويل و عريضي را براي راه اندازي آن در تبليغات انتخاباتي خود به مردم داده بود. اما به نظر نمي رسد كه به اين زودي ها اين ميدان هوايي مورد استفاده مردم قرار نخواهند گرفت .

بازار غجور را مي توان بازار ساختمان ها و شهر خشك و خاك باد ناميد. هم اكنون لوكس ترين ساختمانهاي در اين شهر در حال ساخت و يا بهره برداري است شور شوق عجيبي براي ساختن ماركيت هاي نو و تعمير هاي جديد مدرن در اين منطقه وجود دارد. بازار غجور هم رونق خاصي دارد و سرك بين بازار در غجور بدترين وضعيت را در كل بازارهاي جاغوري دارد. غجور در منطقه ي بلندي واقع شده و منطقه اي كم آبي محسوب مي شود و از اينرو در اين شهر سرسبزي قابل توجهي به چشم نمی خورد و اطراف آن کلا بياباني است.

مركز علمي- ديني هم در اين شهر موقعيت داشته و كتابخانه اي را هم در خود جا داده است. غجور در مسير راه سنگماشه به غرني واقع شده است شهرك شهد ميزاري كه در اين اواخر در بازار غجور افتتاح شده ، مي تواند در آينده به يكي از خوبترين شهرك در جاغوري تبديل شود.
تا گزارش بعد التماس دعا
مومن زاده مرکز جاغوری زیبا
بسم ا لله الرحمن الرحیم